Jak działa koncentrator tlenu?

Koncentrator tlenu podaje pacjentowi powietrze ze zwiększoną ilością tlenu. Urządzenie zmienia proporcje powietrza absorbując azot, dzięki czemu chory oddycha niemal czystym tlenem (jego stężenie wynosi ponad 90%). Koncentrator tlenu absorbując azot jednocześnie nawilża wdychane powietrze.

Koncentrator tlenu – geneza

Historia koncentratora tlenu sięga lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Produkcją pierwszych aparatów zajęły się firmy Union Carbide i Bendix Corporation. Początkowo jako wielkie urządzenia lub tzw. “komory tlenowe” w szpitalach, natomiast dziś są to urządzenia, które zajmują niewiele miejsca i są przystosowane do domowego użytku. Koncentratory używane są głównie w celach medycznych, jednak ich zastosowanie coraz częściej rozszerza się także na obszary przemysłowe

Koncentrator tlenu Philips Respironics EverFlo

Kup teraz

Koncentrator tlenu Owgels – 5L

Kup teraz

Koncentrator tlenu – działanie

Koncentrator tlenu działa w nieskomplikowany dla użytkownika sposób. Urządzenie pobiera powietrze bezpośrednio z otoczenia, następnie dzięki cylindrom wypełnionym zeolitem absorbuje z pobranego powietrza azot. Podczas cyklu jeden z cylindrów napełnia się powietrzem, osiągając ciśnienie 138 kPa (1,36 atm). Dzięki temu zeolit pochłania azot znajdujący się w powietrzu. Drugi pojemnik po przepompowaniu pozostałego tlenu do dalszych części urządzenia zostaje zdekompresowany do ciśnienia atmosferycznego, by oddać zaabsorbowany wcześniej azot. Proces ten to Pressure Swing Adsorption (PSA). Jeden cykl trwa około 20 sekund. Poprzez maseczkę lub kaniulę pacjent otrzymuje powietrze z zawartością tlenu sięgającą ponad 90%. Dla porównania, w powietrzu znajdującym się w atmosferze jest to około 21%. Dodatkowo, dzięki pojemnikom z zeolitem powietrze jest idealnie nawilżone.

Wskazówki przy zakupie koncentratora tlenu:

• Najlepiej wybieraj nowe urządzenie. Jeśli nie jest to możliwe, postaraj się o sprawdzoną i serwisowaną jednostkę.
• Odkupowanie mocno eksploatowanych aparatów (z dużą ilością roboczogodzin) nie ma większego sensu.
• Istotne jest, aby wybrany model urządzenia mógł być serwisowany w Polsce.
• Warto wybrać aparat z możliwością większego przepływu tlenu niż zapisał lekarz, może okazać się to istotne w razie postępów choroby.
• Należy zwrócić uwagę, żeby jednostka miała gwarantowaną wysoką zawartość tlenu (ponad 87%) w pełnym zakresie przepływu tlenu.
• Najbardziej wydajne są koncentratory przeznaczone do pracy ciągłej. Odznaczają się one większa wytrzymałością sit molekularnych oraz podzespołów.

Koncentrator tlenu – dla kogo?

Choroby układu oddechowego

Koncentratora tlenowego używa się głównie we wszelkiego rodzaju schorzeniach płuc. Główne wskazania do stosowania to np.:

• POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc,
• rak płuc,
• astma oskrzelowa,
• zwłóknienie płuc,
• mukowiscydoza,
• dysplazja oskrzelowo-płucna.

Problemy kardiologiczne i choroby związane z układem krążenia

Kolejną kategorią chorób, przy których często niezbędną, lub co najmniej pomocną kuracją jest tlenoterapia, to choroby serca i układu krążenia. W tym wypadku koncentrator tlenu wspomaga rezultaty leczenia i wpływa pozytywnie na ogólną jakość życia. Do grupy tych chorób przede wszystkim zaliczają się:

• nadciśnienie tętnicze i niedociśnienie,
• niewydolność krążenia,
• bóle sercowe (bóle klatki piersiowej),
• zwłóknienie mięśnia sercowego.

Pozostałe zastosowania: zaburzenia psychiczne, rehabilitacja.

Wymienione wyżej to nie wszystkie zastosowania koncentratora tlenu w medycynie. Z powodzeniem używany jest także przy silnych objawach alergicznych, menopauzalnych i menstruacyjnych, poprawia kondycję psychiczną cierpiących na związane z nią zaburzenia (np. depresja). Wspomaga również rehabilitację pozabiegową.

COVID-19

Z racji postępującej pandemii COVID-19, aparatów tlenowych coraz częściej używa się także do leczenia grypy spowodowanej tym wirusem lub powikłań pocovidowych. Koncentrator tlenu może być również używany w sytuacji rehabilitacji pocovidowej. Należy jednak pamiętać, iż terapia tlenowa nie powinna być stosowana bez konsultacji z lekarzem.

Tlenoterapia w domu

Leczenie z pomocą koncentratora tlenu bywa uciążliwe (m.in. utrudnienia w dostępie do sprzętu medycznego w szpitalach), dlatego coraz więcej zapytań w naszym serwisie pochodzi od osób prywatnych. Do zastosowania domowego przeznaczone są dwa typy koncentratorów: stacjonarne i przenośne.

Jaki koncentrator tlenu?

Stacjonarny koncentrator tlenu charakteryzuje się większą wydajnością, lecz są to wielkogabarytowe urządzenia, co często bywa przeszkodą w domowym zastosowaniu.

Zaletą przenośnych urządzeń jest z kolei ich uniwersalność i możliwość podejmowania przez pacjenta innych aktywności w trakcie terapii. Kompaktowe rozmiary to perspektywa używania koncentratora tlenu poza domem, co zapewnia niezależność i komfort życia chorego.

W szczególnych przypadkach lekarz prowadzący może również zastosować terapię z użyciem tlenu pod zwiększonym ciśnieniem, z użyciem komory hiperbarycznej.

Jak długo i jak często stosować koncentrator tlenu?

Decyzja o stosowaniu koncentratora tlenu powinna być oparta na szczegółowych badaniach chorego. Częstotliwość stosowania zależy również od rodzaju choroby i jej indywidualnego przebiegu. W każdym wypadku ostateczną decyzję co do intensywności i częstotliwości zabiegów podejmuje lekarz prowadzący.

Dofinansowanie

Niestety, na dzień dzisiejszy, poza szczególnymi przypadkami¹ dofinansowanie koncentratora tlenu nie jest realizowane ze środków PFRON.

Bezpieczeństwo i komfort

Koncentrator tlenu, to także bezpieczeństwo użytkowania. W odróżnieniu od urządzeń wyposażonych w butle tlenowe, w razie awarii nie zwiększają one procentowego udziału tlenu w powietrzu, tym samym nie zachodzi niebezpieczeństwo wybuchu eksplozji. Gwarancją bezpieczeństwa jest również prostota użytkowania. Koncentrator tlenu nie wymaga specjalistycznej wiedzy do obsługi urządzenia, pacjent jest w stanie samodzielnie korzystać z aparatu.

Przypisy:

¹ https://www.rpo.gov.pl/pl/content/pfron-dofinansuje-przeno%C5%9Bny-koncentrator-tlenu-udana-interwencja-rzecznika