Zespół sercowo-płucny
Tło:
U pacjentów ze znaczną niepełnosprawnością, uniemożliwiającą prowadzenie standardowej rehabilitacji płucnej i tolerowanie znacznej intensywności ćwiczeń, elektrostymulacja nerwowo-mięśniowa (NMES) została z powodzeniem zastosowana jako miejscowa metoda treningowa.
Cel badania:
Porównanie efektywności elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej (NMES) i ćwiczeń wytrzymałościowych na wynikającą ze stanu zdrowia jakość życia, zdolność do wykonywania ćwiczeń, siłę mięśni, duszność, stan psychiczny i skład ciała u pacjentów z ciężką postacią zespołu sercowo-płucnego.
Testowany produkt:
Plan badania i zastosowane metody:
Nierandomizowane badanie obserwacyjne z grupą kontrolną.
Uczestnicy: 50 chorych z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (COPD).
Metody: Chorych przydzielona do dwóch grup:
- grupa z ćwiczeniami wytrzymałościowymi (n=27): ćwiczenia aerobowe i aktywne ćwiczenia wzmacniające siłę mięśni kończyn górnych i dolnych,
- grupa z elektrostymulacją nerwowo-mięśniową (n=23): elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej i aktywnym ćwiczeniom wzmacniającym poddawano określone mięśnie kończyn dolnych i górnych (mięsień czworogłowy i mięsień naramienny) przez 10 tygodni (2 dni w tygodniu, pod nadzorem w szpitalu). Elektrostymulacja: symetryczna fala dwufazowa, 300 ms do 400 ms, 50 Hz, przez 15 min. Użyto maksymalnego tolerowanego przez pacjenta natężenia prądu.
Analizowane parametry/metody pomiarowe:
- odczuwanie duszności w czasie codziennej aktywności oceniane na podstawie skali nasilenia duszności MRC,
- narastający i wytrzymałościowy wahadłowy test chodu (ISWT i ESWT) do oceny zdolności do wykonywania ćwiczeń,
- manualna ocena siły mięśniowej (Manual Muscle Test) do pomiaru siły mięśni obwodowych,
- kwestionariusz Szpitala Św. Jerzego (SGRQ) do oceny duszności,
- analiza impedancji bioelektrycznej (BIA) do oceny składu ciała,
- skala HADS do oceny stanu psychicznego.
Chorzy zostali poddani ocenie przed programem rehabilitacji fizycznej i po jej zakończeniu.
Rezultaty:
- zarówno dystans pokonany pieszo jak i wytrzymałość wzrosły znacząco w obu grupach (p<0,001 w obu przypadkach),
- wyniki według skali MRC spadły znacząco w obu grupach (p<0,001 w obu przypadkach),
- w grupie z ćwiczeniami wytrzymałościowymi odnotowano znaczące spadki we wszystkich obszarach SGRO i HADS z wyjątkiem objawów,
- nie odnotowano znaczących różnic między grupą z ćwiczeniami wytrzymałościowymi i grupą z elektrostymulacją nerwowo-mięśniową w odniesieniu do zmian uzyskanych w wyniku przeprowadzonej rehabilitacji płucnej, takich jak: dystans pokonany pieszo (p=0,140), wytrzymałość (p=0,376), MRC (p=0,540), HRQL (p>0,05) oraz HADS (p>0,05), BMI (Indeks masy ciała) (p=0,49), beztłuszczowa masa ciała (FFM) (p=0,50) oraz indeks beztłuszczowej masy ciała (FFMI) (p=0,94).
Wnioski:
- 10-tygodniowy program treningowy z zastosowaniem elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej (NMES) zwiększył zdolność funkcjonalną pacjentów, co wykazano dzięki zmniejszeniu odczuwania duszności w czasie wykonywania codziennych czynności,
- w oparciu o powyższe ustalenia, elektrostymulacja nerwowo-mięśniowa może być proponowana jako bezpieczna i efektywna strategia w rehabilitacji pacjentów z nasiloną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc,
- niemal całkowity brak stresu oddechowego w czasie ćwiczeń biernych, wynikający z zaangażowania mniejszej masy mięśniowej, stanowi główną zaletę elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej, w porównaniu do programu standardowych ćwiczeń fizycznych, i decyduje o przewadze tej metody nad programem ćwiczeń wytrzymałościowych u pacjentów z nasiloną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
Konkluzja:
Elektrostymulacja nerwowo-mięśniowa może być stosowana jako efektywna metoda terapeutyczna w programach rehabilitacji mających na celu trening mięśni obwodowych i poprawę pojemności czynnościowej pacjentów z nasiloną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
Pubmed |
Pubmed link |
Comparison of the effects of neuromuscular electrical stimulation and endurance training in patients with severe chronic obstructive pulmonary disease. |
Link do artykułu źródłowego – http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25849049